De open ruimte in Vlaanderen verdwijnt steeds sneller. Iedere dag moet 6 hectare land plaats maken voor nieuwbouwprojecten. Daarom bedacht de Vlaamse Overheid, na een voorzet door de Bond Beter Leefmilieu (BBL), het principe van 'verhandelbare bouwrechten'.
Op deze manier worden goedgelegen gronden in de stads- en dorpskernen beter benut, terwijl de periferie gespaard blijft.
Wat zijn verhandelbare bouwrechten?
Dit principe is vandaag de dag reeds gekend in de Verenigde Staten. Sinds de jaren 70 worden bouwrechten gekocht en verkocht via de beurs. De overheid bepaalt op welke open ruimte er nog gebouwd mag worden. Dit heeft als voordeel dat er minder verspreid gebouwd wordt.
Als de bouwrechten in ongunstig gelegen gebieden geruild worden voor bouwrechten in de stads- of dorpskernen of gebieden die hierbij aansluiten, zal het overaanbod afnemen aan beschikbare gronden in de periferie, waardoor er meer en dichter gebouwd zal worden binnen de kernen.
 |
| Niet alle woningen en huizen staan op een goede locatie... |
Wat is het voordeel van verhandelbare bouwrechten?
Momenteel is er maar 20% aan beschikbare bouwoppervlakte in de steden voorhanden. 43% van de bouwgronden bevinden zich in de kernen en maar liefst 31% is verspreide- of lintbebouwing.
Hierdoor wordt er teveel land aangesneden, terwijl er binnen de stads-en dorpskernen nog zoveel bouwmogelijkheden zijn.
Bij de keuze voor verhandelbare bouwrechten wordt net dit probleem aangepakt. Een verdere versnippering van open ruimte wordt tegengegaan. Enerzijds wordt er voldoende verantwoorde huisvesting gecreëerd voor de steeds grotere populatiegroei, anderzijds gaat men verkeersproblemen, luchtvervuiling, klimaatopwarming en extra rioleringskosten tegen.
 |
| Dankzij het systeem van de bouwrechten kan er nog steeds gebouwd worden ... alleen gebeurt dit bij voorkeur op de "goede" locaties. |
Zijn er andere opties om dit probleem aan te pakken?
De overheid kan de bestemming van een slechtgelegen bouwgrond niet wijzigen. Maken zij bijvoorbeeld de keuze om een bouwgrond te wijzigen in een landbouwgrond, dan zullen zij hier planschade voor moeten betalen.
Een verhandelbaar bouwrecht lijkt op dit moment een ideale oplossing te zijn voor de verstedelijking van het land. Om de bouwgrondreserves in de periferie te sparen is een planologische ruil een goed doordachte oplossing. Deze blogpost geeft je meer acthergrond over de bouwrechten.
Daarnaast wordt niet enkel lint- en verspreide bebouwing de kop ingedrukt, ook klimatologische problemen zoals de klimaatopwarming, overstromingen en luchtvervuiling worden aangepakt. Verder zal de bevolking ook goedkoper gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer in de woonkernen omdat alles dichter bij elkaar gelegen is. De invoer van zo'n bouwrecht resulteert in een win-win situatie voor iedereen.
Hoe werkt zo'n verkoop van bouwrechten?
Via de website bouwrechten.be kan je je bouwrechten switchen met andere geïnteresseerde partijen.